به تورم و حساس‌شدگی یک یا تعدادی از مفاصل آرتریت گفته‌می‌شود. علایم اصلی آرتریت درد و خشکی مفصل هستند؛ شدت این علایم معمولاً با افزایش سن بیشتر می‌شود. شایع‌ترین انواع آرتریت عبارتند از: استئوآرتریت (آرتروز) و آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی).
در استئوآرتریت (آرتروز) غضروف‌ها تخریب می‌شوند؛ غضروف یک بافت سخت و لغزنده است که انتهای استخوان‌ها را در محل مفاصل می‌پوشاند. در آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) نیز سیستم ایمنی بدن به مفاصل حمله می‌کند و در ابتدا پوشش مفاصل (سینوویوم) را مورد تهاجم قرار می‌دهد.
کریستال‌های اوریک‌اسید می‌توانند موجب نقرس شوند. این کریستال‌ها زمانی تشکیل می‌شوند که مقدار اوریک‌اسید خون خیلی زیاد باشد. بیماری‌های عفونی یا زمینه‌ای، مثل: پسوریازیس یا لوپوس، هم می‌توانند سایر انواع آرتریت را ایجاد کنند.
فرق آرتروز و آرتریت چیست ؟
برخی ها آرتریت را با آرتروز اشتباه میگیرند در صورتی که آرتروز نوعی از آرتریت است. همانطور که در بالا اشاره شد ، آرتروز تخریب غضروف مفاصل است در صورتیکه آرتریت مفهوم کامل تری شامل تخریب تورم و تخریب و التهاب یک یا چند مفصل است.
درمان آرتریت بسته به نوع آن متفاوت است. اهداف اصلی درمان این بیماری کاهش شدت علایم و بهبود کیفیت زندگی هستند.
انواع بیماری آرتریت
- اسپوندیلیت آنکیلوزان
- نقرس
- عفونت‌های مفصلی
- آرتریت ایدیوپاتیک جوانان
- استئوآرتریت (آرتروز)
- آرتریت پسوریاتیک
- آرتریت ری‌اکتیو (سندرم رِیتر)
- آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی)
- آرتریت عفونی (آرتریت سِپتیک)
- آرتریت انگشت شست
علایم
نشانه‌ها و علایم شایع آرتریت به مفاصل مربوط می‌شوند. بسته به نوع آرتریت، علایم آن می‌توانند شامل موارد زیر شوند:
- درد
- خشکی مفصل
- تورم
- قرمزی
- کاهش دامنه‌ی حرکتی
علل
دو نوع اصلی آرتریت – استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید – به روش‌های مختلفی به مفاصل آسیب می‌زنند.
استئوآرتریت
استئوآرتریت (آرتروز) شایع‌ترین نوع آرتریت است و شامل آسیب‌دیدگی غضروف مفاصل می‌شود؛ غضروف بافتی سخت و لغزنده است که انتهای استخوان‌ها را در محل مفاصل می‌پوشاند. بالشتک‌های غضروفی سبب می‌شوند که حرکت استخوان‌ها در محل مفاصل تقریباً بدون اصطکاک صورت گیرد. آسیب‌دیدگی این غضروف‌ها باعث می‌شود که استخوان‌ها هنگام حرکت مستقیماً روی همدیگر کشیده شوند و اصطکاک زیادی ایجاد شود؛ این امر موجب درد و محدود شدن حرکت می‌گردد. آسیب‌دیدگی غضروف‌ها می‌تواند به‌تدریج، در طول سالیان متمادی، ایجاد شود یا اینکه یکدفعه و بر اثر آسیب‌دیدگی یا عفونت مفصل رخ دهد.
استئوآرتریت همچنین کل مفصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری موجب بروز تغییراتی در استخوان‌ها می‌شود و بافت همبندی که عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کند و موجب پایداری مفصل می‌شود را تخریب می‌کند. استئوآرتریت باعث التهاب پوشش مفصل هم می‌شود.
آرتریت روماتوئید
در آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) سیستم ایمنی بدن به پوشش کپسول مفصلی – غشایی سخت که بخش‌های مختلف مفصل را در بر می‌گیرد – حمله می‌کند. این پوشش (غشای سینوویال) ملتهب و متورم می‌شود. فرآیند این بیماری می‌تواند سرانجام غضروف و استخوان را در محل مفصل تخریب کند.
ریسک‌فاکتورها
عواملی که موجب افزایش احتمال ابتلا به آرتریت می‌شوند، عبارتند از:
- سابقه‌ی فامیلی. بعضی از انواع آرتریت وراثتی هستند؛ بنابراین اگر والدین، خواهر یا برادر شما آرتریت داشته‌باشند، احتمال ابتلا به این اختلال در شما افزایش می‌یابد. ژن‌هایتان می‌توانند شما را در مقابل عوامل محیطی که سبب ایجاد آرتریت می‌شوند، آسیب‌پذیرتر کنند.
- سن. احتمال ابتلا به انواعی از آرتریت – از جمله: استئوآرتریت (آرتروز)، آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) و نقرس – با افزایش سن بیشتر می‌شود.
- جنس. احتمال ابتلای زنان به آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) بیشتر از مردان است. از طرف دیگر، بیشتر مبتلایان به نقرس را مردان تشکیل می‌دهند.
- آسیب‌دیدگی قبلی مفصل. افرادی که دچار آسیب‌دیدگی مفصل هستند، احتمالاً در هنگام ورزش کردن، سرانجام در مفصل آسیب‌دیده دچار آرتریت می‌شوند.
- چاقی. داشتن اضافه‌وزن بر مفاصل – به‌خصوص زانو، لگن و ستون فقرات – فشار وارد می‌کند. احتمال ابتلا به آرتریت در افراد چاق بیشتر است.
عوارض ثانویه بیماری آرتریت
آرتریت شدید، به‌خصوص اگر دست‌ها یا بازوها را درگیر کند – می‌تواند انجام فعالیت‌های روزمره را برای شما دشوار نماید. آرتریت مفاصلی که وزن بدن را تحمل می‌کنند، می‌تواند موجب بروز دشواری در راه رفتن یا صاف ایستادن شود. در بعضی از موارد هم ممکن است استخوان‌ها دچار پیچ‌خوردگی شوند و از ریخت بیفتند.
کلید واژه ها :
#ارتریت چیست؟
#درمان ارتریت
#انواع ارتریت