شکستگی ترقوه، به‌ویژه در کودکان، نوجوانان و جوانان رایج است. استخوان ترقوه بخش فوقانی جناغ را به کتف متصل می‌کند. علل شایع شکستگی ترقوه عبارت‌اند از: زمین خوردن، آسیب‌های ورزشی و تروماهای ناشی از تصادفات. نوزادان هم گاهی در حین به‌دنیا آمدن دچار شکستگی ترقوه می‌شوند.
در صورت شکستگی ترقوه فوری به پزشک مراجعه کنید. بیشتر موارد شکستگی ترقوه با گذاشتن یخ، مصرف مسکن، استفاده از آویز، فیزیوتراپی و با گذر زمان بهبود می‌یابند. البته درمان شکستگی‌های شدید ممکن است نیازمند کارگذاشتن پلاک، پیچ یا گیره‌هایی در استخوان به‌منظور ثابت نگه داشتن آن در طول دوران نقاهت باشد.
علائم
نشانه‌ها و علائم شکستگی ترقوه عبارت‌اند از:
- دردی که با حرکت دادن شانه بیشتر می‌شود
- تورم
- حساس‌شدگی و درد در هنگام لمس
- کبودی
- پیدایش توده‌ای روی شانه یا در نزدیکی آن
- آمدن صدایی بلند و خشن از شانه هنگام اقدام به حرکت دادن آن
- خشکی مفصل شانه یا ناتوانی در حرکت دادن آن
- نوزادانی که در بدو تولد دچار شکستگی استخوان ترقوه می‌شوند، غالباً تا چند روز بازوی خود را حرکت نمی‌دهند
علل
علل شایع شکستگی ترقوه عبارت‌اند از:
- زمین خوردن؛ مثلاً افتادن روی شانه یا زمین خوردن در حالت کشیده‌بودن دست
- آسیب‌های ورزشی؛ مثلاً وارد شدن ضربه‌ای مستقیم به شانه در ورزشگاه
- تصادف کردن؛ تصادف اتومبیل، موتورسیکلت و دوچرخه
- آسیب‌دیدگی در حین تولد؛ بر اثر عبور از کانال زایمان
ریسک‌فاکتورها
استخوان ترقوه تا سن ۲۰ سالگی کاملاً سفت نمی‌شود؛ این امر باعث می‌شود کودکان و نوجوانان در معرض خطر بیشتری برای شکستگی ترقوه قرار داشته باشند. این خطر پس از ۲۰ سالگی کاهش می‌یابد، اما در کهن‌سالی هم به‌دلیل کاهش استحکام استخوان، خطر این شکستگی بالا می‌رود.
عوارض ثانویه
بیشتر موارد شکستگی ترقوه بدون مشکل خاصی بهبود می‌یابند. عوارض ثانویهٔ احتمالی این شکستگی عبارت‌اند از:
- آسیب‌دیدگی اعصاب یا عروق خونی. انتهاهای برجسته‌ٔ ترقوه‌ٔ شکسته ممکن است به اعصاب و عروق خونی مجاور خود آسیب بزنند. اگر در بازو یا دست خود متوجه بی‌حسی یا سردی شدید، فوری به پزشک مراجعه کنید.
- ترمیم نامطلوب یا دیرهنگام استخوان. ترمیم شکستگی شدید ترقوه ممکن است به‌آهستگی یا به‌طور ناکامل صورت گیرد. به‌هم‌پیوستن نامطلوب قطعات استخوانیِ شکسته‌شده موجب کوتاه شدن طول استخوان می‌شود.
- تشکیل توده‌ای در استخوان. در بخشی از فرآیند ترمیم استخوان، در محل به‌هم‌پیوستن قطعات شکسته‌شده، توده‌ای استخوانی شکل می‌گیرد. این توده به‌آسانی قابل مشاهده است چون در مجاورت پوست تشکیل می‌شود. بیشتر این توده‌ها با گذشت زمان ناپدید می‌شوند ولی تعدادی از آن‌ها به‌صورت دائمی باقی می‌مانند.
- استئوآرتریت (آرتروز). اگر شکستگی شامل مفصل بین ترقوه و شانه یا مفصل بین ترقوه و جناغ هم باشد، احتمال ابتلای این مفاصل به استئوآرتریت (آرتروز) بیشتر می‌شود.