سرطان استخوان به خاطر رشد تومورهای بدخیم در این بافت حیاتی ایجاد می‌شود اما همه‌ی تومورها، باعث بروز این سرطان نمی‌شوند.
در این مقاله می‌خوانیم:
هنگامی که رشد و تقسیم سلول‌ها غیرطبیعی شده یا به عبارتی از کنترل سیستم مرگ سلولی خارج شود، سلول‌های غیرقابل کنترل می‌توانند یک بافت سلولی جدید و ثانویه هوشمند را تشکیل دهند. این توده‌های جدید به وجود آمده اصطلاحاً به‌عنوان تومور شناخته می‌شوند که اولین نشانه‌های سرطانی شدن بافت است. تومورها به‌طور کامل می‌توانند ظاهر، عملکرد و ساختار بافت‌های بدن را دچار تغییر دهند. آن‌ها می‌توانند تهاجمی یا غیرتهاجمی بوده و به دو دسته بدخیم و خوش‌خیم تقسیم می‌شوند.
مکان تشکیل تومورهای استخوانی، خود بافت‌های استخوانی فرد است. در واقع تشکیل تومور در بافت‌های استخوانی فرد به معنی ابتلا به سرطان نیست. در واقع همان‌طور که از نامش می‌آید، تنها تومورهای بدخیم که از مکان خود به سایر نقاط بدن منتشر می‌شوند، سرطانی هستند. این در حالی است که تومورهای خوش‌خیم در عین این که غیرعادی و غیرقابل کنترل هستند، غیر متحرک بوده و کمتر می‌توانند کشنده باشند. با این حال تومورهای خوش‌خیم استخوانی می‌توانند موجب فشردگی بافت استخوانی موضع تشکیل شوند و مشکلات آتی متعددی را به وجود آورند.
انواع سرطان استخوان
سرطان‌ها می‌توانند انواع مختلفی از تومورهای استخوانی را در بیماران ایجاد کنند. بر اساس آمار مرکز ملی سرطان ایالات متحده آمریکا، سرطان‌های استخوان کمتر از 1 درصد کل سرطان‌های جامعه بشری را تشکیل می‌دهند. در زیر انواع سرطان شایع استخوانی که مربوط به تومورهای خوش خیم و بدخیم هستند، مورد اشاره قرار می‌گیرند.
انواع تومورهای خوش‌خیم استخوانی
استئوکندروم
تومورهای استخوانی خوش‌خیم معمول‌تر از تومورهای استخوانی بدخیم هستند. بر اساس گزارش آکادمی جراحان ارتوپدی امریکا، استئوکندروم معمول‌ترین تومور استخوانی در میان بیماران هست. در واقع استئوکندروم در حدود 40 درصد کل تومورهای خوش‌خیم را تشکیل می‌دهند که اکثر بیماران مبتلا در این گروه در سنین جوانی و نوجوانی به سر می‌برند. این تومورها به‌طور کلی بیشتر در نزدیکی انتهاهای فعال استخوان‌های بلند همچون ران و بازو تشکیل می‌شوند. به‌طور تخصصی‌تر، این تومورها مشخصاً در قسمت پایینی استخوان ران، قسمت پایینی استخوان درشت نی و قسمت بالایی استخوان بازو تشکیل می‌شوند. بافت تشکیل دهنده تومورهای استئوکندروم از استخوان و غضروف تشکیل شده است.
فیبروم های یکپارچه ناسازگار
این نوع تومور که بیشتر در جوانان و نوجوانان رخ می‌دهد، یک نوع کیست ساده استخوانی است.
تومورهای با سلول‌های غول پیکر
این نوع تومورها به‌صورت تهاجمی رشد می‌کنند. در قسمت‌های گرد پایانی استخوان‌ها به وجود می‌آیند و از جمله تومورهای نادر محسوب می‌شوند.
انکندروما
انکندروما یک کیست غضروفی است که در میان مغز استخوان بیمار رشد می‌کند. ابتلا به این تومور در کورکی آغاز شده و تا بزرگ سالی ادامه می‌یابد. این تومور تمایل دارد به بخشی از سندرم‌هایی به نام سندرم Ollier و Mafucci تبدیل شود. این تومورها در دست‌ها، پاها و استخوان‌های بلند به وجود می‌آید.
دیسپلازی فیبروزی
دیسپلازی یک جهش ژنتیکی است که موجب فیبروز استخوانی و آسیب پذیری در برابر شکستگی در بیماران می‌شود.
کیست غیرطبیعی استخوان
کیست غیرطبیعی استخوانی، یک ناهنجاری عروقی هست که از مغز استخوان شروع می‌شود. سرعت رشد بالایی دارد و از آن جا که با صفحات رشد در ارتباط است، می‌تواند به‌شدت مخرب باشد.
انواع تومورهای بدخیم استخوان
استئوسارکوم
استئوسارکوم که بیشتر در کودکان و نوجوانان اتفاق می‌افتد، دومین نوع شایع نوع سرطان استخوان است. این عارضه بیشتر در اطراف ران، شانه یا زانو ایجاد می‌شود، به‌سرعت رشد می‌کند و تمایل زیادی به گسترش به سایر قسمت‌های بدن دارد. شایع‌ترین قسمت‌ها برای ایجاد این تومور، صفحات رشد این استخوان‌ها هستند. گاها با نام تومورهای استئوژنیک نیز شناخته می‌شوند.
تومورهای خانواده سارکومای Ewing (ESFTs)
این نوع تومورها معمولاً نوجوانان و بزرگ سالان را هدف خود قرار می‌دهد، اما گزارش‌ها زیادی مبنی بر ظهور آن‌ها در کودکان زیر پنج سال نیز مشاهده شده‌اند. این نوع سرطان استخوان معمولاً در پاها (استخوان‌های بلند)، لگن، ستون فقرات، دنده‌ها، سینه‌ها و جمجمه خود را بروز می‌دهد. اگرچه محل اصلی تشکیل این تومورها در کنار سلول‌های حفرات مدولاری استخوان‌ها بوده، اما گاها مشاهده شده این تومورها در حفرات چربی، عضلات و عروق نیز تشکیل شوند. شانس ابتلای مردان نیز از زنان بیشتر هست.
کندروسارکوما
این نوع سرطان استخوان معمولاً در باسن، شانه‌ها و لگن افراد مسن و سالخورده ایجاد می‌شود.
سرطان استخوان ثانویه
اصطلاح «سرطان استخوان ثانویه» به معنی آن است که سرطان در جایی دیگر در بدن آغاز شده و سپس به استخوان گسترش می‌یابد. این گونه تغییرات معمولاً بر روی افراد مسن تأثیر می‌گذارد. انواع سرطان‌های زیر می‌توانند در افراد مسن موجب بروز سرطان‌های ثانویه استخوانی شوند:
- کلیه
- پستان
- پروستات
- ریه (به‌ویژه استئوسارکوم)
- غده تیروئید
- میلوما چندگانه
علل و عوامل ایجادکننده تومورهای استخوانی
علل اصلی ایجاد تومورهای استخوانی هنوز شناخته نشده است. تا به حال سه علت قرارگیری در معرض تشعشعات، آسیب دیدگی‌های حاد و عوامل ژنتیکی به‌عنوان علل احتمالی این عارضه معرفی شده‌اند. اگرچه علت اصلی استئوسارکوم هنوز مشخص نشده است، اما محققان آن را با قرار گیری در معرض تشعشعات و همچنین داروهای ضد سرطان در کودکان مرتبط می‌دانند. همچنین افرادی که شکستگی‌های استخوانی را با ایمپلنت‌های فلزی‌ترمیم کرده‌اند، شانس بیشتری برای ابتلا به استئوسارکوما دارند.
نحوه شناسایی علائم سرطان استخوان
درد خفیف در استخوان‌های موضع، شایع‌ترین علامت سرطان استخوان است. دردها به‌صورت گاه و بی گاه شروع می‌شوند و تا مرحله اثبات درد همیشگی پیش می‌روند. ممکن است شدت دردها به حدی باشد که بتواند فرد را از خواب بیدار کند. متأسفانه گاهی اوقات وجود تومورهای کشف نشده در استخوان‌های فرد که منجر به بروز شکستگی می‌شوند، به‌عنوان شکستگی‌های پاتولوژیک تلقی می‌شوند. همچنین در بعضی موارد تورم در محل تومور وجود دارد.
ممکن است برخی توده‌ها بدون درد باشند. در این موارد وجود تورم ناشی از یک توده بارزترین نشانه هست. تومورها همچنین می‌توانند عرق شبانه، تب و یا هر دو را ایجاد کنند. تومور خوش‌خیم استخوانی، مانند استئوکندروم، ممکن است درمان نداشته باشد، مگر اینکه شروع به تداخل با عملکرد و حرکت روزمره شما شود.
راه های تشخیص تومور استخوان
شکستگی‌ها پیش پا افتاده، عفونت‌ها و سایر موضوعات از این دست ممکن است به تومورها شباهت داشته باشد. برای اطمینان از داشتن تومور استخوانی، پزشک ممکن است انواع طیفی از آزمایش‌ها را تجویز نماید. یکی از اولین تست‌هایی که انجام می‌شود، آزمایش‌های ادرار و کشت پروتئین‌های موجود در خون مرتبط با تومورهای استخوانی هست.
یکی دیگر از آزمایش‌های مورد نظر تست آلکالین فسفاتاز هست. هنگامی که بافت استخوانی شما به‌خصوص در تشکیل سلول‌ها فعالیت می‌کند، مقدار زیادی از این آنزیم در خون شما نشان داده می‌شود. این موضوع ممکن است به دلیل رشد استخوان‌ها در سنین رشد مانند در جوانان و یا تواند به معنی تومور و رشد غیرطبیعی استخوان باشد.
پزشک شما ممکن است از اشعه ایکس برای تعیین اندازه و مکان دقیق تومور استفاده کند. این روش یکی از روش‌های همیشگی در تشخیص نهایی تومور است. این آزمایش‌ها معمولاً در قالب عکس برداری‌های MRI و یا اسکن CT و یا عکس برداری اشعه X انجام می‌پذیرند. پزشک ممکن است بخواهد بیوپسی را انجام دهد. در این آزمایش، نمونه ای از بافتی که تومور شما را تشکیل می‌دهد برداشته می‌شود. نمونه در یک آزمایشگاه تحت میکروسکوپ بررسی می‌شود.
راه های درمان سرطان استخوان
درمان تومورهای خوش‌خیم استخوان
تومورهای استخوان می‌توانند رشد کنند، یکسان باقی بمانند یا در نهایت ناپدید شوند. درمان خود به خودی تومورها بیشتر در کودکان رخ می‌دهد. با این حال، پزشک ممکن است بخواهد تومور خوش‌خیم را جراحی کند. تومورهای خوش‌خیم می‌توانند گاهی گسترش یا تبدیل به تومورهای بدخیم شوند. تومورهای استخوانی نیز می‌توانند باعث شکستگی شوند. عدم درمان تومورهای خوش‌خیم از طرف پزشک گاهی امری معمول به‌حساب می‌آید.
درمان تومورهای بدخیم استخوانی
برای درمان تومورهای بدخیم معمولاً به یک گروه متخصص پزشکی نیازمند هستیم. اگر چه ابتلا به تومورهای بدخیم نگران کننده است، اما بررسی سر انجام بیماران مربوطه می‌تواند امیدبخش باشد. درمان شما بستگی به نوع سرطان استخوان شما و گسترش آن دارد. اگر سلول‌های سرطانی شما به تومور و ناحیه فوری آن محدود شده باشد، درمان موضعی صورت می‌گیرد.
سرطان استخوان معمولاً با جراحی درمان می‌شود. در طی عمل جراحی، تمام تومور شما حذف می‌شود. جراح شما به‌دقت حاشیه تومور خود را بررسی می‌کند تا مطمئن شود که هیچ سلول سرطانی پس از جراحی باقی نمی‌ماند. به‌طور کلی، روش‌هایی مثل پرتو درمانی، شیمی درمانی، انجماد بافت سرطانی و جراحی کلی‌ترین روش‌های درمانی در بیماران مبتلا هستند. ناگفته نماند هر دو مدل بدخیم و خوش‌خیم تومور می‌تواند بازگشت داشته باشد و از نو فرد را به سرطان مبتلا کند.