درمان در رفتگی مکرر مفصل شانه
ساختار شانه و عملکرد آن
مفصل شانه از سه استخوان اصلی به نام استخوان اسکاپولا ( کتف)، استخوان هومروس ( بازو) و استخوان کلاویکل ( ترقوه) تشکیل می شود. آن چیزی که ما عمدتا به عنوان مفصل شانه میشناسیم مفصلی است که بین قسمت گلنویید استخوان اسکاپولا و استخوان هومروس شکل می گیرد.هیچگونه پایداری استخوانی در این مفصل وجود ندارد و تمام پایداری که در این مفصل وجود دارد از بافت نرم ،عضلات تاندون ها و ساختارهای کپسولی که در اطراف آن وجود دارد، حاصل می شود و موجب پایداری مفصل شانه می شود. به همین خاطر مفصل شانه یکی از مفاصلی است که بسیار مستعد در رفتگی به دنبال ضربات هستند.
یکی از قسمت های مهم مفصل شانه یک بافت فیبرو کارتیلاژ قوی و محکم به نام لابروم می باشد که اطراف حفره گلنوئید قرار می گیرد و موجب عمیق تر شدن حفره گلنوئید می شود و به این مفصل پایداری می دهد.
یکی دیگر از ساختارهای مهم کپسول مفصل شانه است که در اطراف استخوان هومروس و استخوان گلنوئید کشیده می شود و پایداری این مفصل را ایجاد می کند.
با توجه به شرایطی که این مفصل دارد به دنبال ضربات و تروماها بسیار مستعد در رفتگی می باشد و ممکن است مفصل از جای خود خارج شود. این در رفتگی در برخی از افراد شایع تر می باشد.
عوامل موثر در در رفتگی شانه
علت های مختلفی برای در رفتگی شانه وجود دارد از جمله به دنبال زمین خوردن ناگهانی، به دنبال مشت زدن، برخورد ضربه ناگهانی از سمت طرف مقابل به عنوان مثال در نزاع و ورزش های مختلف یا به دنبال تشنج ممکن است که این مفصل دچار در رفتگی شود.
یکی دیگر از عوامل مستعد کننده برای در رفتگی مفصل شانه افرادی هستند که دچار لیگامنت لاکسیتی یا شلی لیگامانی هستند. در تاندون ها و لیگامان های این افراد ماده ایی به نام کندروئیتین سولفات کمتری به نسبت افراد عادی وجود دارد به همین دلیل لیگامان ها و تاندون ها به نسبت افراد عادی شل تر می باشد و بیشتر کشیده می شود. در نتیجه کپسول مفصل شانه تمی تواند پایداری کافی ایجاد کند و ممکن است فرد به سادگی دچار در رفتگی شانه شود.
غالب در رفتگی های شانه به صورت در رفتگی قدامی است و در موارد کمی در رفتگی خلفی در مفصل شانه مشاهده می شود.
اکثر موارد در رفتگی خلفی شانه ناشی از مواردی است که فرد دچار تشنج می شود.
معمولا فردی که دنبال تروما دچار در رفتگی شانه می شود باید به طور اورژانسی تحت بیهوشی و شلی کامل تاندونی با مانورهای خاصی که وجود دارد این مفصل جا اندازی شود تا از عوارض آن جلوگیری شود.
آسیب بنکارت شانه
در بسیاری از موارد به دنبال در رفتگی مفصل شانه لابروم از محل خود در اطراف گلنوئید کنده می شود و اینکار باعث می شود مفصل شانه ناپایدار شود. اصطلاحا به این کندگی گلنوئید از محل خود، ضایعه بنکارت گفته می شود. اکثر این افراد دچار کندگی لابروم از قدام شانه هستند این ضایعه بنکارت توسط روش های مختلف جراحی اصلاح می شود و در جای خود قرار می گیرد.
تشخیص و درمان در رفتگی های شانه
درافرادی که دچار در رفتگی های مکرر مفصل شانه هستند، باید حتما عکس و رادیولوژی از مفصل شانه به عمل آید و MRI از مفصل شانه گرفته شود و معاینات دقیق انجام شود. اگر بر اساس معاینه و معیارهای مطرح لیگامان لاکسیتی مطرح شود باید با جراحی خاصی که وجود دارد و مفصل و کپسول مفصل شانه محکم شود تا از در رفتگی مفصل جلوگیری شود.
در رفتگی هایی مکرر شانه بخاطر این که استخوان بازو در جلوی گلنوئید قرار می گیرد بخاطر اثر فشاری گلنوئید بر روی استخوان شانه فرو رفتگی داخل آن ایجاد می شود که به آن ضایعه هیل ساکس کفته می شود.
ضایعه هیل ساکس یکی دیگر از عللی است که باعث در رفتگی های مکرر مفصل شانه می شود و اگر در بررسی ها MRI و سی ای اسکن انجام شده فرد دچار ضایعه هیل ساکس در مفصل شانه باشد، روش های خاص و متفاوتی از جراحی وجود دارد که با استفاده از آنها مفصل پایدار می شود و ضایعه هیل ساکس را پر می کنند تا فرد کمتر دچار دررفتگی های شانه شود.
نتیجه گیری نهایی :
در آخر تاکید می شود افرادی که دچار در رفتگی های مکرر مفصل شانه هستند حتما بایستی توسط جراح ارتوپد و متخصص و فوق تخصص شانه مورد معاینه قرار گیرند تا اگر دچار این آسیب ها هستند درمان شوند تا از عوارضی که به دنبال این در رفتگی های مکرر شانه ایجاد می شود مانند آرتروز شدید مفصل شانه آسیب به اعصاب شانه تحلیل رفتن شانه و افت فانکشن و عملکرد فرد در آینده جلوگیری شود.