خالی شدن زانو یکی از علائم بی‌ثبات شدن زانو است که اغلب در افراد مسن به خصوص آنهایی که از درد زانو و آرتروز زانو هم رنج می‌برند دیده می‌شود همچنین این عارضه در افرادی که دچار ضعف عضلانی و اختلالات تعادلی هستند نیز دیده می‌شود.
اگر شما به بی‌ثباتی زانو یا مبتلا شده‌اید یا زانوی شما خالی می‌شود، در اسرع وقت به یک ارتوپد مراجعه کند.
بیماران اغلب این کار را نمی‌کنند. دکتر مویدفر جراح ارتوپد و فوق تخصص زانو روش‌های درمانی مختلفی اعم از دارو درمانی، انجام تمرینات ورزشی یا انجام عمل‌های جراحی برای موارد حاد را برای درمان خالی شدن زانو به کار می‌برد. پزشک تلاش می‌کند تا خطرات احتمالی ناشی از خالی کردن زانو را مشخص کرده و بهترین روش درمانی را برای رهایی از درد به شما ارائه نماید. برای رزرو نوبت یا در صورتی که به مشاوره نیاز دارید با شماره 07132340917–09170024615 تماس حاصل نمایید، همکاران ما آماده پاسخگویی به سؤالات شما هستند.
خالی کردن زانو
اخیراً، شما متوجه شده‌اید که در هنگام بالا و پایین رفتن از پله‌ها، پیاده‌روی روی سطوح ناهموار یا انتقال وزن بدن از روی یک پا روی پای دیگر، زانوی شما خالی می‌کند و این حرکات هر روزه شاید برای شما دشوار و درد آفرین شده و در هنگام انجام آنها احساس می‌کنید که زانوی شما قفل شده یا در هنگام حرکت ثبات ندارد. ممکن است زانوی شما متورم شده و صدای تق‌تق آن را بشنوید یا احساس خردشدگی در زانوی خود بکنید.
علائم
علائم بی‌ثباتی زانو در افراد مسن شاید نشان‌دهنده افزایش احتمال خطر زمین خوردن و تجربه آسیب‌های مختلف فیزیکی و روانی ناشی از زمین خوردن باشد. شناسایی علائم جهت تعیین روش درمانی مؤثر برای بی‌ثباتی زانو باید به عنوان یک اولویت مهم در مراقبت‌های بالینی برای افراد پیر باشد.
علل احتمالی
مفصل زانو کاملاً پیچیده است که از استخوان‌ها، رباط‌ها و غضروف تشکیل شده است که هر کدام ممکن است به دلیل برخی آسیب‌دیدگی‌ها، ضعیف شده یا با افزایش سن به تدریج فرسوده و تخریب شود. با اینکه دلایل متعددی برای درد و بی‌ثباتی زانو وجود دارد، آسیب‌دیدگی مفصل و آرتروز زانو دو دلیل متداول برای قفل‌شدگی یا خالی کردن زانو است.
زانوی شما چهار رباط اصلی دارد که کشکک یا کاسه زانو را ثابت نگه می‌دارند و استخوان‌های ران و ساق پا را به هم متصل می‌کنند. این رباط‌ها عبارتند از:
- رباط کولترال مدیال در قسمت داخلی مفصل
- رباط کولترال لترال در قسمت بیرونی مفصل
- رباط صلیبی قدامی در قسمت میانی مفصل
- رباط صلیبی خلفی در قسمت میانی مفصل
اگر زانوی شما خالی می‌کند، یکی از مهم‌ترین علل خالی کردن زانو می‌تواند آسیب‌دیدگی یکی از این رباط‌ها باشد. وقتی که این رباط‌ها کشیده شده یا پاره می‌شوند، زانو ثبات خود را از دست می‌دهد و به صورت ناگهانی و غیرمنتظره خالی می‌کند که باعث ایجاد درد در هنگام انجام حرکات روزمره می‌شود.
حتماً لازم نیست شما یک ورزشکار حرفه‌ای باشید تا زانوی شما آسیب ببیند! رباط‌ها ممکن است در اثر انجام فعالیت‌هایی که شامل موارد زیر باشد نیز دچار آسیب‌دیدگی شوند:
- خم کردن زانو
- چرخش زانو
- تغییر جهت‌های سریع
- ورزش: وارد آمدن ضربه به زانو
یکی دیگر از دلایل خالی کردن زانو می‌تواند ابتلا به آرتروز زانو باشد که در آن غضروف زانو به تدریج از بین می‌رود. این عارضه می‌تواند همراه با درد، چوب شدگی و گرفتگی زانو، تورم و صدا دادن زانو در هنگام خم کردن آن شود.
درمان
روش‌های درمانی به علل و شدت عارضه بستگی دارد. نخست جراح اقدامات درمانی اولیه مانند استراحت، استعمال یخ روی محل آسیب دیده، کمپرس و بالا نگه داشتن پا، درمان‌های فیزیکی و استفاده از زانوبندهای طبی را پیشنهاد می‌دهد.
داروها مسکن و ضد درد نیز برای رهایی از علائم تجویز می‌شود. به هر حال زمانی که این اقدامات درمانی اولیه مؤثر واقع نشوند، جراحی‌های ترمیمی توصیه می‌شود. با در نظر گرفتن نوع و شدت آسیب‌دیدگی، جراح در مورد انجام عمل جراحی ترمیمی یا بازسازی مفصل زانو با تعویض قسمت‌های آسیب دیده با پروتز تصمیم‌گیری می‌کند.
برنامه‌های متداول ورزشی
- تمریناتی برای افزایش دامنه حرکات برای حفظ انعطاف‌پذیری عضلات و مفاصل
- تمرینات تقویتی به خصوص برای تقویت عضلات چهار سر ران مانند بالا رفتن از تپه یا پله
- تمریناتی برای افزایش تعادل و چابکی مانند یوگا یا تای چی
- تمرینات هوازی که برای مفاصل آسان است مانند شنا، پیاده‌روی یا دوچرخه‌سواری برای حفظ سلامت قلب و ریه‌ها و کنترل وزن
عمل جراحی تعویض مفصل زانو
تعویض مفصل زانو می‌تواند به افزایش ثبات زانو کمک کند. عمل جراحی تعویض زانو غالباً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود.
پزشک یک شکاف در ناحیه زانو ایجاد می‌کند. پزشک قسمت آسیب دیده مفصل زانو را خارج کرده و آن را با پروتزهای مفصل زانو جایگزین می‌کند. پروتز زانو از پلاستیک یا فلز ساخته می‌شود. متداول‌ترین نوع مفصل مصنوعی زانو، پروتز سیمانی است. پروتزهای غیرسیمانی کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. پروتز سیمانی با سیمان استخوان به استخوان متصل می‌شوند. پروتزهای غیر سیمان سطحی ناهموار و پر از خلل و فرج دارند که روی استخوان برای اتصال به پروتز قرار داده می‌شوند. در برخی موارد ترکیب دو نوع پروتز برای جایگزینی مفصل زانو به کار برده می‌شود.
پس از انجام عمل جراحی
پس از انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو معمولاً بیمار باید چند روز در بیمارستان بستری شود. زمانی که به خانه مراجعه کردید، باید زانوی عمل شده را خشک و تمیز نگه دارید. پزشک برای حمام رفتن دستورالعمل خاصی به شما می‌دهد. بخیه‌های یا گیره جراحی در هنگام مراجعت و ویزیت بعدی در مطب پزشک کشیده می‌شوند. برای کمک به کاهش تورم از شما خواسته می‌شود تا پای خود را بالا نگه داشته و از یخ روی زانو استفاده نمایید.
برای کاهش درد پزشک داروهای مسکن و ضد درد را برای شما تجویز می‌کند. آسپیرین و برخی داروهای مسکن خاص ممکن است باعث افزایش خونریزی شوند. حتماً فقط از داروهای تجویز شده استفاده کنید.
از آنجا که افراد متفاوت هستند، ریکاروی و بهبود اولیه بین دو تا سه ماه پس از عمل حاصل می‌شود. پس از این مدت، معمولاً مردم بدن نیاز به کمک راه رفته و می‌توانند از داروهای مسکن بدن نیاز به نسخه پزشک به جای داروهای قوی تجویزی استفاده کنند. بهبودی بلند مدت پس از 2 تا 12 ماه حاصل می‌شود. زانو در بیشتر مردم، پس از مدتی طولانی به خوبی بهبود می‌یابد و این افراد می‌توانند به کارهای روزمره خود بپردازند.