همه چیز درباره گچ گرفتن پا

گچ وسیله بی حرکت کننده خارجی است. هدف از گچ گیری، بی حرکت کردن قسمتی از بدن در یک وضعیت اختصاصی و ایجاد فشار یکسان به بافت نرم است. از قالب گچی به طور اختصاصی برای بی حرکت کردن شکستگی های جا انداخته شده، اصلاح تغییر شکلها، اعمال فشار یکنواخت روی بافت نرم داخل قالب یا حمایت از مفاصل ضعیف استفاده می شود.

موادی که برای گچ گیری استفاده می شوند، عبارتند از گچ پارس، فایبر گلاس و پلاستیک. گچ پلاستر قبل از استفاده باید خیس شود و سپس دور عضو پیچانده شود. این نوع گچ خیلی کند خشک می شود و سنگین است. گچ فایبر گلاس یا پلاستیکی به سرعت خشک می شود و کم وزن است. بیماران دارای این نوع قالب گچی می توانند وارد آب شوند و پس از شنا یا استحمام، گچ را با سشوار خشک کنند. لازم است گچ روی پوست تمیز شود و ضایعات پوستی قبل از گرفتن گچ با مواد ضد عفونی کننده شستشو داده شود.

روش گچ گرفتن

قالبهای گچی معمولی از جنس پلاستر می باشند. باندهای پلاستر را در آب سرد خیس می کنند تا انعطاف لازم برای شکل گیری را بدست آورند. در اثر تماس گچ با آب یک واکنش کریستال سازی آغاز می شود که با تولید گرما همراه است. سرعت این واکنش ۲۰-۱۵ دقیقه است، اما برای خشک شدن کامل گچ لازم است که عضو گچ گرفته شده به مدت ۷۲-۲۴ ساعت در معرض هوای آزاد قرار گیرد. رنگ قالب گچی:

خشک، سفید و درخشان است، محکم و فاقد بو است. اما رنگ قالب گچی مرطوب، خاکستری و کدر بوده، صدای مات دارد، نرم است و بوی کپک می دهد.

عوارض گچ گرفتن

سندرم کمپارتمان: زمانی که عضو در فضای تنگ و بسته محصور شود (در اثر قالب گچی) و خونرسانی به بافت مختل گردد، بروز می کند. و زخم فشاری • سندرم عدم استفاده: در اثر عدم تحرک اندام در مدت زمان نسبتا طولانی، قدرت عضلات ضعیف شده و دچار آتروفی می شوند.

دانستنی های گچ گرفتن پا و دست

به بیمار و خانواده وی در زمینه موارد زیر آموزش داده می شود: و نحوه مراقبت از گچ

– به دلیل اینکه که گچ های معمولی در موقع خشک شدن، گرم می شوند، لذا توصیه می شود از انداختن روانداز یا پتو بر روی عضو گچ گرفته شده به مدت ۷۲-۲۴ ساعت اجتناب شود.

– از فرو کردن اشیاء برنده و نوک تیز (مثل گیره لباس یا مداد) به زیر گچ اجتناب شود. – گچ خیس با نرمی کف دست ها روی بالش نرم نگهداری شود تا از ایجاد ناهمواری در آن پیشگیری گردد. – از بکار بردن رنگ و لاک یا نظایر آن بر روی گچ خودداری شود.

– جهت خشک کردن گچ می توان از پنکه استفاده کرد ولی بهترین کار این است که گچ را در معرض هوای آزاد قرار داد.

و مراقبت از پوست در گچ گرفتن

– برای پیشگیری از زخم و تحریکات پوستی، زیر قالب گچی از باند ویبریل (پنبه ای استفاده می شود. بنابراین توصیه می شود که ناحیه از نظر قرمزی و یا تحریک پذیری کنترل شود. قالب گچی خشک نگهداشته شود و با پلاستیک یا لاستیک پوشانده نشود. –
– لکه های گچ موجود بر روی پوست با دستمال مرطوب پاک شود.
– حتی الامکان از کرم یا لوسیون بر روی پوست استفاده نشود، زیرا موجب نرم شدن پوست و چسبیدن گچ به پوست می شود.
در صورتی که بیمار قالب گچی اسپایکا (قالب گچی تنه و اندامها) دارد، استفاده از مواد ضد آب در اطراف ناحیه مقعد و پرینه به پیشگیری از تحریکات پوستی این نواحی کمک می کند.
– از خاراندن پوست زیر قالب گچی خودداری شود، در صورت خارش می توان با هوای سرد سشوار، خارش را بر طرف کرد.
– پس از برداشتن گچ، شستشوی عضو با روغن های معدنی و آب به بهبود جریان خون پوست کمک می کند. و تغذیه / تثبیت وزن
– توصیه می شود که از رژیم حاوی میوه جات، سبزیجات، پروتئین ها و ویتامین ها استفاده شود.
– از رژیم غذایی حاوی کلسیم فراوان (مثل مصرف بیش از حد لبنیات) اجتناب شود، زیرا کلسیم بالا زمینه تشکیل سنگ کلیه را برای بیمار دارای محدودیت حرکتی فراهم می سازد.
– توصیه جهت خوردن وعده های غذایی بطور منظم.
– اجتناب از افزایش یا کاهش وزن (افزایش یا کاهش وزن در بیمار دارای قالب گچی یا آتل موجب بر هم زدن تناسب وسیله با عضو می گردد

نرمش های گچ گرفتن پا

– توصیه می شود که با انجام انقباض ایزومتریک عضلات به حفظ توده و قدرت عضلانی و جلوگ آتروفی کمک شود. بدین جهت، ورزش عضلات چهار سر ران را به بیمار توصیه می کنیم

تا به حالت خوابیده به پشت دراز بکشد و پاهایش را دراز کند.

كه با منقبض کردن عضلات قدامی ران، زانوی خود را بطرف تشک فشار دهد و ۱۰-۵ ثانیه در این حال نگه دارد.

سپس کمی استراحت کند. كه توصیه به بیمار که این ورزش را در هنگام بیداری هر ساعت ۱۰ بار انجام دهد. جهت ورزش عضلات باسن (گلوتئال به بیمار توصیه می کنیم كا در حالت خوابیده به پشت دراز بکشد و در صورت امکان پاهایش را دراز کند. تا عضلات باسن و شکم خود را منقبض کند و ۱۰-۵ ثانیه در این حالت بماند. تا سپس کمی استراحت کند. توصیه به بیمار که این ورزش را در هنگام بیداری هر ساعت ۱۰ بار انجام دهد.

توصیه می شود که از راه رفتن روی زمین خیس و لغزنده اجتناب شود. تا حد امکان حرکات به طور طبیعی انجام شود ولی اندام مصدوم زیاد به کار گرفته نشود.

| برای جلوگیری از تورم، اندام داخل گچ مرتبا بالاتر از سطح قلب قرار داده شود.

پیشگیری از عوارض گردش خون در گچ گرفتن

– تشویق و کمک به بیمار در انجام ورزش های معمولی به شکل فعال یا نیمه فعال و با کمک گرفتن از دیگران برای به حرکت در آوردن مفاصل در دامنه حرکتی آنها (حداقل ۴ بار در روز).

– تشویق بیمار به قرار گرفتن در وضعیتی که فشار روی عروق اصلی (ران، گردن وارد نشود. به عنوان مثال از انداختن پاها روی هم با نشستن به مدت طولانی خودداری کند.

– توصیه می شود که بیمار به آرامی شروع به راه رفتن کند و فعالیت بدنی را بتدریج افزایش دهد. – استفاده از جوراب های ضد آمبولی. – مصرف فراوان مایعات

پیشگیری از عوارض تنفسی در گچ گرفتتن

– توصیه به چرخیدن روی تخت – تشویق به انجام تنفس عمیق، استفاده از اسپیرومتر (مثل باد کردن در داخل دستکش، کیسه فریزر یا بادکنک) – تشویق به داشتن تنفس عمیق و سرفه و تخلیه ترشحات هر دو ساعت یکبار

– افرادیکه قادر به حرکت نیستند، باید با کمک صندلی حداقل دو بار در روز حرکت کنند. زیرا وضعیت ایستاده یا نشسته باعث بهبود عملکرد تنفسی می شود.

– تشویق بیمار به انجام فعالیتهای زندگی روزمره و حفظ استقلال در انجام کارها جهت بهبود حرکات تنفسی

جلوگیری از عوارض گوارشی گچ گرفتن پا

بیماران بی حرکت در معرض خطر يبوست هستند و برخی از عوامل از قبیل تغییر در عادات تغذیه ای طبیعی و دریافت مایعات، نقصان فعالیت و استفاده از لگن باعث تشدید یبوست می شوند. جهت پیشگیری از بروز یبوست توصیه می شود که:

– از رژیم پرفیبر (سبزیجات و میوه جات) و حاوی سبوس استفاده شود.
– مایعات فراوان مصرف شود (۳-۲ لیتر در روز)
– در صورت امکان، شرایط استفاده از توالت معمولی یا سیار در کنار تخت به جای لگن فراهم گردد.
– در صورت بروز یبوست از مواد نرم کننده مدفوع و مسهل (ترجیحا گیاهی مثل پودر پسیلیوم) استفاده شود.

جلوگیری از عفونت ادراری

بیماران بی حرکت بدلیل عدم تحرک در معرض خطر سنگهای کلیوی و عفونت ادراری قرار دارند. جهت کاهش خطر بروز این عوارض به بیمار و خانواده وی آموزش میدهیم:
مصرف روزانه حدود ۳-۲ لیتر مایعات
عدم مصرف رژیم غنی از کلسیم (بعنوان مثال لبنیات، کلم، شلغم) –
محدودیت مصرف مرکبات و آب آنها
تخليه زود به زود مثانه
دفع ادرار به صورت ایستاده در بیماران مذکر

پیشگیری از زخم های فشاری در گچ گرفتن

در بیماران دارای گچ، آتل و بریس، محل های شایع پیدایش زخم های فشاری در پاها عبارتند از: پاشنه، قوزکهای پا، پشت پا، زیر زانو و در دستها شامل: آرنج و مچ می باشند، بنابراین توصیه میشود که:

هر ۲ ساعت یکبار تغییر وضعیت داده و از خوابیدن روی یک سمت اجتناب شود. ورزش های در محدوده دامنه حرکتی انجام شود . در صورت مرطوب و بدبو شدن قالب گچی به پزشک اطلاع دهند.

پیشگیری از سندرم کمپارتمان و ولکمن

در اثر تورم و ادم، عضو داخل قالب گچی سفت، محصور می شود. در این حالت، نارسایی در خونرسانی رگها فشار روی اعصاب منجر به سندرم کمپارتمان می شود. یافته های طبیعی در اندام مصدوم عبارتند از: حداقل تورم و ناراحتی، رنگ صورتی، گرمی در لمس، پرشدگی سریع مویرگی، حس طبیعی و توانایی حرکت دادن انگشتان. لذا توصیه می شود که در هنگام بیداری هر ساعت یک بار، انگشتان دست یا پای داخل گچ حرکت داده شود تا جریان خون اندام تقویت شود،

در صورت بروز علائم سندرم کمپارتمان یا ولکمن (درد مقاوم و پیشرونده، درد در حالت استراحت، ضعف حسی، نقص حسی و حرکتی و رنگ پریدگی عضو، احساس سفتی اندام و پرشدگی کند مویرگی) اندام بالاتر از سطح قلب قرار داده نشود تا خونرسانی شریانی بهتر گردد. چنین علائمی فورا به پزشک اطلاع داده شود.