آناتومی مینیسک زانو
سه استخوان در تشکیل مفصل زانو نقش دارند : استخوان ران، استخوان ساق و کشکک. دو قطعه گوه مانند غضروفی بین استخوان ران و استخوان ساق قرار دارند که به عنوان جذب کننده ی نیروهای وارد بر مفصل عمل می کنند و به آنها می
نیسک می گویند. جنس آنها محکم و لاستیک مانند است و مفصل را پایدار نگه می دارند.
تعریف پارگی منيسک
مینیسک ها به اشکال مختلف پاره می شوند. براساس شکل پارگی و محلی از مینیسک که دچار پارگی می شود، این پارگی ها تقسیم بندی می شوند انواع شایع تر پارگی عبارتند از پارگی دسته سطلی (طولی) ، پارگی شعاعی پارگی زبانه ای.
پارگی مینیسک ناشی از صدمات ورزش اغلب همراه سایر صدمات زانو مانند پارگی رباط صلیبی رخ می دهند.
علت پارگی مینیسک
پارگی های ناگهانی مینیسک اغلب حین ورزش اتفاق می افتند. اکثر افراد می توانند حتی پس از پارگی مینیسک روی زانوی آسیب دیده راه بروند (به عبارت دیگر اگر پس از صدمه زانو قادر به راه رفتن روی آن بودید دلیل بر این نیست که منسیک شما پاره نشده است). اغلب ورزشکاران با وجود پارگی منيسک به بازی کردن ادامه می دهند. ظرف ۳-۲ روز، زانو شروع به سفت و متورم شدن می کند.
منیسک، بخش غضروفی زانو است که لایه ای بین استخوان ران و درشت نی ایجاد می کند. هر کدام از زانوهای شما دارای دو منیسک است که بخشی C شکل است که لایه ای بین استخوان ران و درشت نی ایجاد می کند.
پارگی منیسک زانو
از عوارض پارگی مینیسک زانو ایجاد درد، ورم و خشکی در زانو است. همچنین ممکن است در باز کردن کامل زانو دچار اختلال شوید. منیسک های زانو ممکن است در هنگام انجام فعالیت هایی که به مفصل زانو فشار وارد می کنند و یا موجب چرخیدن آن می شوند، دچار پارگی و یا آسیب شوند. یک تکل شدید در زمین فوتبال و یا یک خرخش ناگهانی مفصل زانو در بسکتبال می تواند موجب پارگی منیسک زانو شود.
علائم و نشانه ها
تعدادی از علائم پارگی مینیسک زانو در ادامه آورده شده اند:
• تق تق صدا دادن زانو
• تورم و یا خشکی زانو
• درد، مخصوصا هنگام چرخش زانو
• مشکل در باز کردن کامل زانو
• احساس قفل شدن زانو
علت ها و دلایل
پارگی منیسک می تواند در هنگام انجام فعالیت هایی که موجب چرخش ناگهانی با فشار زیاد در مفصل زانو می شوند، ایجاد شود. حتی زانو زدن، چمباتمه زدن و یا بلند کردن اجسام سنگین می تواند گاهی اوقات موجب پارگی منیسک شود. در افراد بزرگسال، تغییرات دژنراتیو زانو ممکن است پارگی مینیسک را به همراه داشته باشد.
منیسک، به طرق مختلفی ممکن است پاره شود. پارگی های منیسک بر اساس ظاهر ایجاد شده و همچنین محل پارگی، مورد توجه قرار می گیرند. پارگی های رایج شامل پارگی های رادیال و فلپ می باشد.
پارگی های منیسک مرتبط با آسیب های ورزشی، اغلب همراه با سایر آسیب های زانو، از جمله پارگی رباط متقاطع قدامی اتفاق می افتند.
آزمایش و تشخیص
اغلب، می توان پارگی منیسک را طی معاینه فیزیکی تشخیص داد. پزشک، زانوی شما و دامنه ی حرکتی آن را مورد معاینه قرار می دهد و به طور دقیق به محل قرار گیری منیسک در طول مفصل توجه می کند. پزشک همچنین ممکن است آزمایش مک موری را برای اطمینان از پارگی منیسک توصیه کند. در این آزمایش شما باید زانوی خود را خم و راست کنید و سپس آن را بچرخانید. در هنگام انجام این تست ممکن است صدای تق تق بشنوید، که این امر می تواند نشان دهنده ی پارگی منیسک باشد.
آزمایشات تصویر برداری
اشعه X: از آن جا که ساختار منیسک از غضروف تشکیل شده است، توسط اشعه X نمی توان آن را نشان داد، اما با این روش می توانیم احتمال وجود سایر مشکلات زانو با علایم مشابه پارگی منیسک را رد کنیم.
اولتراسوند: اولتراسوند به پزشک اجازه می دهد ساختار درونی زانو را در هنگام حرکت بررسی کند. این روش به تشخیص بریدگی فلپ غضروف بین بخش های متحرک زانو کمک می کند.
MRI: MRI می تواند به طور دقیق تصاویری از جزئیات بافت های سخت و نرم زانو ایجاد کند. گاهی اوقات پارگی منیسک در تصویر MRI نشان داده نمی شود، زیرا ممکن است مشابه تغییرات دژنراتیو و یا تغییرات ناشی از افزایش سن باشد.
آرتروسکوپی :در برخی موارد، ممکن است پزشک از دستگاهی با عنوان آرتروسکوپی برای معاینه ی ساختار درونی زانو استفاده کند. دستگاه آرتروسکوپی از طریق برش خیلی کوچکی در نزدیک زانو داخل می شود. این دستگاه حاوی منبع نور و یک دوربین عکس برداری کوچک است، که تصویر بزرگ شده ای از داخل زانو بر روی مانیتور ایجاد می کند. در صورت لزوم، ابزار جراحی را می توان از طریق برش آرتروسکوپ و یا برش های کوچک دیگر به درون زانو وارد کرد.
راه ها و روش های درمان
برای درمان پارگی منیسک زانو در ابتدا باید آسیب وارد شده به زانو را از طریق روش های استراحت، کمپرس یخ، استفاده از زانو بند طبی و همچنین بالا قرار دادن زانو، درمان کنید.همچنین می توانید داروهایی مثل ایبوپروفن، آسپیرین، و یا هر داروی ضد التهاب غیر استروئیدی دیگری را برای کاهش درد و ورم اطراف زانو، مصرف کنید.
چنانچه زانوی شما دردناک است، نباید تمام وزن خود را بر روی زانوی آسیب دیده قرار دهید. ممکن است پزشک برای تقویت عضلات اطراف زانوی شما، فیزیوتراپی را توصیه کند. این کار می تواند به کاهش درد و افزایش دامنه ی حرکت و استقامت زانو کمک کند. فیزیوتراپ نیز ممکن است از تکنیک های ماساژ برای کاهش خشکی و ورم زانو استفاده کند.
نوع پارگی منیسک، می تواند امکان ترمیم آن را تعیین کند. پارگی های رادیال یا شعاعی، گاهی اوقات می تواند درمان شود، و این امر به محل پارگی بستگی دارد.
پزشک شما احتمالا بر اساس محل پارگی، نوع پارگی و بزرگی آن، می تواند بهترین و مناسب ترین روش درمانی را برای شما پیشنهاد دهد. سن، سلامتی و سطح فعالیت های شما نیز می تواند در انتخاب روش درمان موثر باشد. در برخی موارد، جراح، در طول عمل جراحی، که قدرت منیسک، محل پارگی و وسعت پارگی مشخص می شود، تصمیم نهایی را می گیرد.
• چنانچه پارگی کوچکی در لبه ی بیرونی منیسک وجود دارد (که پزشکان به آن ناحیه ی قرمز می گویند)، ممکن است نیاز به درمان خانگی داشته باشید. این نوع پارگی ها اغلب با استراحت بهبود می یابند.
• چنانچه پارگی متوسط تا بزرگی در لبه ی خارجی منیسک (ناحیه ی قرمز) ایجاد شده باشد، ممکن است به عمل جراحی بیاندیشید. این نوع پارگی ها پس از عمل جراحی پارگی مینیسک زانو به خوبی بهبود می یابند.
• چنانچه به پارگی منیسک دچار هستید، به نحوی که پارگی از ناحیه ی قرمز به بخش دو سوم داخلی منیسک (که ناحیه ی سفید نامیده می شود) گسترش یافته باشد، در این صورت تصمیم گیری سخت تر خواهد بود. عمل جراحی برای ترمیم این نوع پارگی ها ممکن است کارآمد نباشد.
• چنانچه محل پارگی در ناحیه ی سفید منیسک باشد، معمولا عمل جراحی ترمیمی انجام نمی شود. زیرا ممکن است منیسک بهبود نیابد. اما در صورتی که بخش های پاره منیسک ایجاد درد و ورم کند، ممکن است مینیسکتومی انجام شود.
عمل جراحی ترمیمی را می توان از طریق جراحی باز انجام داد، که طی آن برش کوچکی در زانو زده می شود و زانو باز می شود، به نحوی که جراح بتواند ساختار داخل زانو را مشاهده کند و منیسک را ترمیم کند. امروزه جراحان از روش جراحی آرتروسکوپی برای ترمیم مینیسک استفاده می کنند. جراح، لوله ی باریکی (آرتروسکوپ) را که حاوی نور و دوربین می باشد، از طریق برش بسیار کوچکی در نزدیکی زانو، به درون زانو وارد می کند و به این وسیله قادر است درون زانو را بدون ایجاد برش بزرگی در سطح زانو مشاهده کند. می توان همراه با دستگاه آرتروسکوپی سایر ابزارهای جراحی را از طریق برش های دیگری وارد زانو کرد. جراح با استفاده از بخیه یا سایر روش ها، پارگی منیسک را ترمیم می کند.
سایر آسیب های زانو که رایج ترین آن ها آسیب رباط متقاطع قدامی می باشد، ممکن است همزمان با پارگی مینیسک ایجاد شود. در این موارد، برنامه ی درمانی تغییر می یابد. به طور معمول، در صورت لزوم پزشک پارگی مینیسک را ترمیم می کند و همزمان، عمل جراحی بر روی رباط متقاطع انجام می گیرد. در این حالت، در ادامه ی برنامه ی درمانی، توانبخشی رباط متقاطع قدامی انجام می گیرد.
پس از عمل جراحی چه انتظاری می توان داشت؟
ممکن است پزشک به شما توصیه کند که تا مدت ۲ هفته پس از عمل جراحی زانوی خود را مگر در مواقع ضروری، حرکت ندهید. سپس در ادامه به مدت دو هفته محدودیت حرکتی خواهید داشت تا زمانی که بتوانید فعالیت های عادی روزانه تان را از سر بگیرید. تمرینات فیزیوتراپی باید بلافاصله پس از عمل جراحی آغاز شوند. اما تا مدت چند ماه نباید فعالیت های سنگین مثل دویدن را انجام داد. به منظور تسریع بهبودی، از برنامه ی توانبخشی پزشک خود به طور کامل پیروی کنید. پس از این مراحل، ممکن است هنوز درد داشته باشید و به جلسات فیزیوتراپی بیشتری نیاز داشته باشید، حتی ممکن است به عمل جراحی دیگری نیاز داشته باشید. امکان انجام فعالیت های سنگین تر مثل دویدن، به موفقیت شما در توانبخشی بستگی دارد.
جهت مشاوره و خرید با طب دائم با شماره زیر تماس بفرمایید .
شماره تماس : 09046285161
اینستاگرام : teb daem
ادرس : شیراز بلوار کریم خان زند نبش کوچه 42 ط فوقانی فروشگاه کوثر شرکت پزشکی طب دائم