همه چیز درباره دیسک کمر

دیسک کمر

ستون فقرات از 33 مهره تشکیل شده است دیسک های ستون فقرات نقش بسیار مهمی در قسمت تحتانی کمر دارند، به عنوان کمک فنر بین مهره ها، حمایت از قسمت فوقانی بدن و انجام طیف گسترده ای از حرکت در همه جهات انجام می شود.

ستون مهره یا ستون فقرات از 33 مهره تشکیل شده است که توسط دیسک های اسفنجی از یکدیگر جدا می شوند. ستون فقرات به 4 قسمت تقسیم می شود:

ستون فقرات قوس گردنی یا سرویکال : 7 مهره اول که در گردن قرار دارند

ستون فقرات قفسه سینه: 12 مهره بعدی که در ناحیه قفسه سینه قرار دارند

ستون فقرات کمری: 5 مهره بعدی که در قسمت تحتانی کمر واقع شده است

ستون فقرات ساکروم: پایین ترین 5 مهره ، که در زیر کمر قرار دارد، شامل 4 مهره نیز می شود که استخوان عقب را تشکیل می دهند.

ستون فقرات کمر از 5 بخش استخوانی در ناحیه تحتانی کمر تشکیل شده است ، جایی که بیماری دیسک کمر رخ می دهد.

دیسک متورم :

با افزایش سن، دیسک بین مهره ای ممکن است مایعات را از دست داده و خشک شود. با این کار، دیسک اسفنجی (که بین قسمتهای استخوانی ستون فقرات قرار دارد) فشرده می شود. این ممکن است به شکستن حلقه بیرونی سخت منجر شود. این به هسته یا داخل حلقه اجازه می دهد تا بیرون برود. به این دیسک متورم گفته می شود.

پارگی یا فتق دیسک :

از آنجا که دیسک همچنان در حال خراب شدن است و یا با استرس مداوم روی ستون فقرات، پولیپوس هسته داخلی ممکن است بخاطر پارگی از ناحیه حلقوی خارج شود. قطعات ماده دیسک سپس می توانند روی ریشه های عصبی واقع در پشت فضای دیسک فشار وارد کنند. این می تواند باعث درد، ضعف، بی حسی یا تغییر در احساس شود.

بیشتر فتق دیسک در ستون فقرات کمر تحتانی، به خصوص بین مهره های کمر چهارم و پنجم و بین مهره پنجم کمر و اولین مهره ساکروم رخ می دهد.

چه عواملی باعث ایجاد دیسک کمر می شود؟

بیماری دیسک کمر در اثر تغییر در ساختار دیسک عادی ایجاد می شود. بیشتر اوقات ، بیماری دیسک در اثر پیری و خرابی طبیعی که در دیسک رخ می دهد اتفاق می افتد. بعضی اوقات ، صدمات شدید می تواند باعث فتق دیسک شود. آسیب دیدگی ممکن است باعث بدتر شدن دیسک شود.

خطرات بیماری دیسک کمر چیست؟

اگرچه سن شایع ترین خطر است  اما عدم تحرک جسمی می تواند باعث ضعف عضلات کمر و شکم شود ، که ممکن است به طور مناسب از ستون فقرات پشتیبانی نکند. آسیب دیدگی کمر نیز افزایش می یابد وقتی افرادی که به طور طبیعی فعال جسمی نیستند ، در فعالیت های بسیار شدید شرکت می کنند. مشاغلی که به بلند کردن اجسام سنگین و پیچاندن ستون فقرات نیاز دارند نیز می توانند باعث صدمات کمر شوند.

علائم بیماری دیسک کمر چیست؟

علائم بیماری دیسک کمر بسته به محل فتق دیسک متفاوت است. اینها رایج ترین علائم بیماری دیسک کمر است:

• درد کمر متناوب یا مداوم: این ممکن است با حرکت ، سرفه ، عطسه ، یا ایستادن برای مدت طولانی بدتر شود

• اسپاسم عضلات پشت : سیاتیک – دردی که از پشت یا باسن شروع می شود و از پایین پا به سمت ماهیچه یا پا حرکت می کند.

• ضعف عضلانی در پاها

• تهی بودن در پا یا پا

• رفلکس ها در زانو یا مچ پا کاهش می یابد

• تغییر در عملکرد مثانه یا روده

علائم بیماری دیسک کمر ممکن است مانند سایر شرایط یا مشکلات پزشکی به نظر برسد. 

درمان دیسک کمر :

به طور معمول، درمان محافظه کارانه اولین خط درمانی برای مدیریت بیماری دیسک کمر است. این ممکن است ترکیبی از موارد زیر باشد:

• استراحت 
• آموزش در مورد حالت مناسب بدن (به منظور کاهش احتمال بدتر شدن درد یا آسیب به دیسک)
• فیزیوتراپی ، که ممکن است شامل برنامه های سونوگرافی ، ماساژ و ورزش باشد
• کنترل وزن
• استفاده از پشتی کمر

روش های پزشکی برای کنترل درد و آرامش عضلات :

در صورت عدم موفقیت این اقدامات ، ممکن است برای برداشتن دیسک فتق نیاز به عمل جراحی داشته باشید. جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. جراح شما بر روی ناحیه ای که دیسک فتق است ، برش را در قسمت تحتانی کمر شما ایجاد می کند برای دستیابی به دیسک ممکن است مقداری استخوان از پشت ستون فقرات برداشته شود. جراح شما قسمت فتق دیسک و هر قطعه شل اضافی را از فضای دیسک خارج می کند.

بعد از عمل ممکن است در حالی که بهبود می یابید برای مدت چند هفته از فعالیت خودداری کنید تا از فتق دیسک دیگر جلوگیری کنید. جراح شما در مورد هر محدودیتی با شما صحبت خواهد کرد.

تاثیر روزه بر دیسک کمر:

اگر بیماری دیگری ندارید مشکلی برای روزه گرفتن نیست اما توصیه میکنم حتما در وعده افطار و به خصوص سحر از مصرف سبزیجات و میوه های تازه غافل نشوید چرا که اب بدن را در طی روز حفظ میکند.مصرف مواد حاوی امگا 3 مانند ماهی و مغزها (گردو ،بادام) نیز به شما توصیه میشود.

1- دیسک کم آب یا دهیدره یا دیسک دژنره (Black disc  , Dehydrated disc  , Degenerated disc )

دیسک کمر یک کلمه عام است بیماری دیسک کمر شامل یک طیف از انواع متفاوتی از بیماری‌ها می تواند باشد. به هر حال هر دیسکی که از لحاظ ساختمانی و از لحاظ عملکرد با دیسک طبیعی انسان متفاوت باشد بیماری دیسک نامیده می‌شود. ۱-یکی از بیماری‌های دیسک ، دیسک کم آب است که در ام آر آی به عنوان ( black disc ) نامیده می‌شود. در این نوع بیماری ، دیسک خاصیت اسفنجی خود را از دست می دهد. همانطور که قبلا گفته شد، در واقع کمک فنر بودن دیسک به واسطه جذب یا دفع آب است درست مانند اسفنج. هنگامی که بار سنگینی بلند می‌کنیم دیسک مقدار کمی آب جذب می‌کند و سفت تر می‌شود و فشار داخل آن بالا می‌رود و هنگامی که جسم را به زمین می گذاریم دیسک آب جذب شده را از دست می‌دهد. وقتی این خاصیت را دیسک از دست بدهد دیسک دیگر آب به مقدار کافی جذب نمی کند و اصطلاحا دیسک کم آب نامیده می‌شود. این نوع بیماری دیسک را دیسک دژنره (Degenerated disc)یا دیسک دهیدراته (Dehydrated disc) یا دیسک سیاه (Black disc) نیز می نامند . 

 

2- ترک های دیسک کمر

در بعضی از افراد با افزایش  سن بتدریج ترک های در داخل دیسک پیدا می‌شود . 
اصولا ترک در داخل دیسک مرتب بوجود می آید و جوش می‌خورد به همین جهت دیسک خاصیت خود ترمیمی دارد. در بعضی از افراد میزان ایجاد ترک بیشتر از میزان جوش خورد آنهاست به همین جهت دیسک همیشه ترک دارد. قاعدتاً وقتی دیسک آب خود را از دست بدهد باعث ترک می شود. این ترک ها هم در جهت طولی و هم در جهت عرضی و جهت شعاعی است. 

دیسکی که آب خود را از دست می‌دهد مانند چرخ اتومبیل پنچر است. فشار داخل آن کم است ، همانطور که اتومبیل اگر با چرخ پنچر به حرکت خود ادامه دهد لاستیک پاره می شود و چرخ کج و معوج می شود. فردی که دیسک کم آب دارد با حرکات بتدریج دچار ترک خوردگی و پارگی دیسک می شود.علت از دست دادن آب و میزان کم شدن فشار دیسک به علت تغییرهدرمولکول های پرو تئو گلیکان و کلاژن است. میزان از دست دادن آب مانند میزان ریزش مو در افراد مختلف متفاوت است و علل ژنتیکی دارد. 

۳- برجستگی دیسک کمر

 با ادامه حرکات شکاف ها گشاد می شوند و هسته دیسک می تواند از داخل حلقه بیرون بیاید ولی چند لایه از حلقه دیسک هنوز پاره نشده در این حالت برجستگی دیسک بوجود می آید. در این حالت مثلا از ۱۶ لایه حلقه دیسک ۸ لایه آن پاره شده است مانند برجستگی تایر اتومبیل. این حالت دیسک برجسته (bulged ) نامیده میشود لازم به توضیح است که هسته دیسک مانند ژلاتین است ، از میان ترک های کوچک نمی تواند عبور کند. ترک باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا هسته بتواند از آن عبور کند. 

۴- پارگی دیسک کمر ( فتق دیسک کمر )

 دیسک پاره شده در این حالت تمام ۱۶ لایه حلقه پاره می شود و هسته دیسک از داخل هسته نمایان می شود. این حالت را protruded disc نیز می گویند. دیسک ممکن است در قسمتهای مختلف پاره شود و معمولا یک طرفه ( مثلا در طرف چپ یا راست )  پاره می شود اما می تواند هم در راست و هم در طرف چپ و یا در خط وسط پاره شود در این حالت قاعده دیسک بیرون زده از ارتفاع آن بیشتر است.

5- دیسک بیرون زده

دیسک بیرون زده extruded در این حالت دیسک بیشتر از حالت قبلی بیرون میزند و قاعده دیسک باریک‌ تر و کمتر از ارتفاع قسمت بیرون زده است.

تفاوت بین Extrusion protrusion

به عبارت دیگر وقتی بیرون زدگی دیسک متوسط باشد می گوییم دیسک پروترود و اگر بیرون زدگی دیسک شدید باشد و بیش از نصف کانال نخاعی را پر کرده باشد دیسک پروترود نامیده می شود.

۶- دیسک جدا شده

هنگامی است که قطعه ای از هسته که از داخل حلقه بیرون آمده است کاملا جدا شده باشد ، یعنی دیسک به صورت یک قطعه آزاد است. در این حالت آنرا sequestered یا free fragment می گویند.

۷- دیسک مهاجر

دیسک مهاجر قطعه بیرون آمده یا جدا شده دیسک پس از بیرون آمدن به طرف بالا و یا پایین مهاجرت می کند.

دیسک بجای اینکه به داخل کانال بیاید به طورعمودی پاره می شود و لایه غضروفی بالا و پایین را سوراخ می کند و به داخل تنه مهره فتق پیدا می کند. این حالت را فتق دیسک در داخل تنه مهره یا ندول اشمورل ( schmorl nodule ) می گویند.

جهت مشاوره وخرید تجهیزات پزشکی طب دائم در ارتباط باشید .

شماره تماس:09046285161

اینستاگرام:tebdaem

ادرس:شیراز بلوار کریم خان زند نبش ک 42 ط فوقانی فروشگاه کوثر شرکت پزشکی طب دائم