فتق مغبنی یا فتق کشاله ران زمانی رخ می دهد که بافتی مانند بخشی از روده از طریق یک نقطه ضعیف در عضلات شکم بیرون بزند. برآمدگی ایجاد شده می تواند دردناک باشد، به خصوص زمانی که سرفه می کنید، خم می شوید یا جسم سنگینی را بلند می کنید. با این حال، بسیاری از فتق ها باعث درد نمی شوند. فتق مغبنی لزوما خطرناک نیست. به خودی خود بهبود نمی یابد،
با این حال، و می تواند منجر به عوارض تهدید کننده زندگی شود. پزشک شما احتمالاً جراحی را برای رفع فتق اینگوینال که دردناک یا بزرگ شده است توصیه می کند. ترمیم فتق اینگوینال یک روش جراحی رایج است.
علائم فتق کشاله ران چیست؟
علائم علائم و نشانههای فتق کشاله ران عبارتند از:
- برآمدگی در ناحیه دو طرف استخوان شرمگاهی، که در حالت ایستاده آشکارتر میشود، به خصوص اگر سرفه کنید یا فشار میکشید
- احساس سوزش یا درد در برآمدگی
- درد یا ناراحتی در ناحیه شما کشاله ران، به خصوص هنگام خم شدن
- سرفه کردن یا بلند کردن احساس سنگینی یا کشیدن در کشاله ران شما
- ضعف یا فشار در کشاله ران شما
- گاهی اوقات درد و تورم در اطراف بیضه ها زمانی که روده بیرون زده به داخل کیسه بیضه فرو می رود.
علائم و نشانهها فتق کشاله ران در کودکان
فتق مغبنی یا فتق کشاله ران در نوزادان و کودکان ناشی از ضعف در دیواره شکم است که در بدو تولد وجود دارد. گاهی اوقات فتق تنها زمانی قابل مشاهده است که یک نوزاد در حین اجابت مزاج گریه می کند، سرفه می کند یا زور می زند. او ممکن است تحریک پذیر باشد و اشتهای کمتری نسبت به قبل داشته باشد.
در یک کودک بالغ تر،فتق زمانی که کودک سرفه میکند، در حین اجابت مزاج فشار میآورد یا برای مدت طولانی میایستد، احتمالاً آشکارتر میشود.
عوارض فتق خفه شده
اگر نتوانید فتق را به داخل فشار دهید، ممکن است محتویات فتق در دیواره شکم گیر کرده باشد (حبس شود). فتق حبس شده می تواند خفه شود، که جریان خون را به بافتی که به دام افتاده است قطع می کند. اگر فتق خفهشده درمان نشود، میتواند تهدید کننده زندگی باشد.
علائم و نشانه های فتق خفه شده عبارتند از:
- تهوع، استفراغ یا هر دو
- تب
- درد ناگهانی که به سرعت تشدید می شود
- برآمدگی فتق که قرمز، بنفش یا تیره می شود
- ناتوانی در حرکت روده یا دفع گاز
دلایل ایجاد فتق کشاله ران :
علل برخی از فتق های کشاله زان هیچ علت ظاهری ندارند.
برخی دیگر ممکن است در نتیجه موارد زیر رخ دهند: افزایش فشار داخل شکم یک نقطه ضعیف از قبل موجود در دیواره شکم زور زدن در هنگام اجابت مزاج یا ادرار کردن فعالیت شدید بارداری سرفه یا عطسه مزمن
در بسیاری از افراد، ضعف دیواره شکم که منجر به فتق اینگوینال میشود، قبل از تولد زمانی اتفاق میافتد که ضعف در عضله دیواره شکم به درستی بسته نمیشود. سایر فتقهای مغبنی بعداً زمانی که عضلات به دلیل افزایش سن، فعالیت بدنی شدید یا سرفههای همراه با سیگار ضعیف میشوند یا بدتر میشوند، ایجاد میشوند.
همچنین ممکن است در اواخر زندگی، به ویژه پس از جراحت یا جراحی شکم، ضعفها در دیواره شکم رخ دهند. در مردان، نقطه ضعیف معمولا در کانال مغبنی، جایی که طناب اسپرماتیک وارد کیسه بیضه می شود، رخ می دهد. در زنان، کانال مغبنی حامل یک رباط است که به نگه داشتن رحم در جای خود کمک می کند.
و گاهی اوقات فتق در جایی رخ می دهد که بافت همبند از رحم به بافت اطراف استخوان شرمگاهی متصل می شود.
در چه کسانی فتق کشاله ران بیشتر رخ می دهد؟
عوامل خطر عواملی که در ایجاد فتق اینگوینال نقش دارند عبارتند از:
مرد بودن. مردان هشت برابر بیشتر از زنان در معرض ابتلا به فتق مغبنی هستند.
بزرگتر بودن با افزایش سن عضلات ضعیف می شوند.
سابقه ارثی . شما یکی از اقوام نزدیک مانند والدین یا خواهر و برادری دارید که به این بیماری مبتلا است.
سرفه مزمن،مانند سیگار کشیدن
یبوست مزمن. یبوست باعث زور زدن در هنگام اجابت مزاج می شود.
بارداری. بارداری می تواند عضلات شکم را ضعیف کرده و باعث افزایش فشار داخل شکم شما شود.
زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد. فتق مغبنی در نوزادانی که نارس یا با وزن کم به دنیا می آیند بیشتر دیده می شود.
فتق کشاله ران قبلی یا ترمیم فتق. حتی اگر فتق قبلی شما در دوران کودکی رخ داده باشد، شما در معرض خطر ابتلا به فتق مغبنی دیگری هستید.
آیا فتق کشاله ران خطرناک است؟
عوارض فتق اینگوینال عبارتند از: فشار بر بافت های اطراف. اکثر فتق های اینگوینال اگر با جراحی ترمیم نشوند به مرور زمان بزرگ می شوند. در مردان، فتق های بزرگ می توانند به داخل کیسه بیضه کشیده شوند و باعث درد و تورم شوند. فتق زندانی.
اگر محتویات فتق در نقطه ضعف دیواره شکم گیر کند،محتویات آن می تواند روده را مسدود کند و منجر به درد شدید، حالت تهوع، استفراغ و ناتوانی در اجابت مزاج یا دفع گاز شود. خفه کردن فتق حبس شده می تواند جریان خون بخشی از روده شما را قطع کند. خفه کردن می تواند منجر به مرگ بافت روده آسیب دیده شود. فتق خفه شده زندگی است-
تهدید کننده است و نیاز به جراحی فوری دارد.
پیشگیری از فتق کشاله ران
درمورد نقص مادرزادی که شما را مستعد ابتلا به فتق اینگوینال می کند نمی توان جلوگیری کنید. با این حال، میتوانید فشار روی عضلات و بافتهای شکم خود را کاهش دهید. به عنوان مثال:
- وزن مناسب را حفظ کنید. با پزشک خود در مورد بهترین برنامه ورزشی و رژیم غذایی برای شما صحبت کنید.
- بر غذاهای پر فیبر تاکید کنید. میوه ها،سبزیجات و غلات کامل حاوی فیبر هستند که می تواند به جلوگیری از یبوست و زور زدن کمک کند. اجسام سنگین را با احتیاط بلند کنید یا از بلند کردن سنگین خودداری کنید.
- اگر باید چیز سنگینی بلند کنید، همیشه از روی زانو خم شوید – نه از کمر.
- سیگار نکشید. علاوه بر نقش آن در بسیاری از بیماری های جدی،سیگار اغلب باعث سرفه مزمن می شود که می تواند منجر به یا تشدید فتق اینگوینال شود.
اگر فتق کشاله ران درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
در صورت عدم درمان، فتق ران میتواند منجر به عوارض دیگری شود که برخی از آنها شدید است. این عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد: فتق حبس شده: اگر محتویات آن در ناحیه ضعیف دیواره شکم محبوس شود، فتق میتواند باعث انسداد روده شود.
کی برای فتق به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر برآمدگی فتق قرمز، بنفش یا تیره شد یا اگر متوجه علائم یا نشانه های دیگری از فتق خفه شده شدید، فوراً به دنبال مراقبت باشید. اگر برآمدگی دردناک یا قابل توجهی در کشاله ران خود در دو طرف استخوان شرمگاهی دارید، به پزشک مراجعه کنید. برآمدگی در هنگام ایستادن بیشتر محسوس است،
و معمولاً اگر دست خود را مستقیماً روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید، می توانید آن را احساس کنید.
عمل جراحی فتق کشاله ران
اگر فتق جا نرفته باشد و همراه درد باشد نیاز به درمان دارد. درمان قعطی فتق با جراحی یا لاپاراسکوپی است.
نکته : عده ای ممکن است خودسرانه با مراجعه به داروخانه اقدام به خرید فتق بند کنند و گمان کنند همین برای درمان آن کافی است؛ اما فتق بند در اصل برای فقط مدت کوتاهی ممکن است مفید باشد و درمان اصلی همان جراحی است.
در مجموع جراحی فتق کشاله ران، به دو صورت انجام می شود:
- جراحی باز
- جراحی به صورت لاپاراسکوپیک
جراحی فتق کشاله ران عموما نیاز به بستری خاصی ندارد (عمل جراحی حدود 1 ساعت تقریبا طول می کشد) و پس از عمل در صورت خوب بودن شرایط و پایدار بودن علائم حیاتی مرخص هستید.
جراحی فتق کشاله ران از طریق باز:
- جراحی با بیهوشی یا بی حسی نخاعی (اپیدورال) انجام میشود
- برشی که در روش باز زده میشود از برش لاپاراسکوپیک بزرگتر است٬ اما دید بهتری جهت بررسی ارگان های مجاور به جراح میدهد
- جراح پس از برخورد با بافت بیرون زده٬ آن را به داخل میبرد
- ممکن است جهت ترمیم فتق از مش یا توری استفاده کند تا از عود مجدد آن جلوگیری کند
- عوارض جراحی باز فتق بسیار ایین است اما:
امکان خونریزی از محل عمل، تب و درد وجود دارد، که در صورت بروز آنها٬ با جراح تان صحبت کنید.
جراحی فتق کشاله ران به روش لاپاراسکوپیک:
- مهترین مزیت جراحی به روش لاپاراسکوپیک، ایجاد برش های کوچک تر و اسکار (جای زخم) کمتر است
- در این روش دستگاه لاپاراسکوپ٬ با چند برش کوچک به داخل برده میشود و بافت آسیب دیده را ترمیم می کنند
- مزیت دیگر آن٬ درد کمتر پس از عمل و بهبودی سریع تر بیمار است
- نتیجه نهایی هر دو جراحی باز و لاپاراسکوپی یکی است
میتوانید در رابطه با مزایا و معایب هر دو روش جراحی با جراح خود مشاوره کنید. در مجموع تصمیم این که کدام گزینه برای شما مناسب تر است با جراح و انتخاب شما خواهد بود.
مدت زمان عمل فتق کشاله ران چقدر است؟
جراحی فتق کشاله ران، عمل نسبتا راحتی است و بین ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت زمان جراحی است. بیمار یک شب در بیمارستان بستری خواهد بود و روز بعد مرخص خواهد شد.
مراقبت های پس از عمل لاپاراسکوپی فتق کشاله ران
1. استحمام :
- پس از ۴۸ ساعت میتوانید دوش بگیرید
- قبل از دوش گرفتن٬ بانداژها را بردارید و پس از آن نیز لازم نیست که روی بخیه های شما بسته باشد
- آب و صابون تاثیر بدی روی نخ های بخیه و زخم ندارد
2. فعالیت:
- میتوانید خیلی سریع به فعالیتهای روزانه خود برگردید. (حواستان به درد باشد که نشان از حد لازم فشار آوردن به خود است)
- پرهیز از حمل و بلند کردن اجسام سنگین بالای ۳ کیلو به مدت چند ماه
به این علت که ترمیمی که با عمل انجام شده است بطور کامل جوش بخورد و قوام پیدا کند - بهترین ورزش پس از جراحی فتق کشاله ران٬ پیاده روی است
- فعالیت سنگین تا یک ماه نداشته باشد
- انجام رانندگی، پیاده روی سبک و فعالیت های اینچنین مانعی ندارد
3. بازگشت به سرکار:
- در روش عمل لاپاراسکوپی فتق کشاله ران٬ خیلی سریع میتوانید به کار خود برگردید (بعد از ۱ روز)
- اما بیشتر افراد ترجیح میدهند که یک هفته مرخصی بگیرند و استراحت کامل داشته باشند
منبع : Inguinal hernia