درد ارجاعی یعنی اینکه درد در ناحیه ای از بدن باشد اما منشا آن درجای دیگر باشد.مثلا درد در ناحیه شانه باشد اما بخاطر مشکل قلبی باشد.
درد راجعه (درد ارجاعی) زمانی مطرح است که شخص دردی را در قسمتی از بدن خود احساس می‌کند در واقع ناشی از درد یا آسیبی در بخش دیگری از بدن باشد.
برای مثال آسیب دیدگی لوزالمعده (پانکراس) می‌تواند باعث ایجاد درد پشت شود یا حمله قلبی می‌تواند محرک درد فک باشد.
درد راجعه می‌تواند یک علامت وجود مشکلات جدی باشد که در بدن روی می‌دهند. دانستن چگونگی و چرایی بروز این نوع درد اهمیت دارد.
علل درد ارجاعی – ریفرال
به زبان ساده درد راجعه به این دلیل اتفاق می‌افتد که عصب‌های درون بدن انسان همگی به هم متصلند.
وقتی بدن دچار یک محرک درد می‌شود، سیستم عصبی پیام درد را به مغز می‌رساند. در مرحله بعد مغز پیامی در مورد تجربه درد برای بدن ارسال می‌کند.
برخی از اوقات بر اساس چگونگی گسترش عصب‌ها در بدن، مغز پیامی در مورد درد به قسمتی متفاوت از بدن غیر از ناحیه‌ای که درد از آن نشأت گرفته است ارسال می‌کند.
همچنین سیناپس‌ها (نقطه تماس عصب‌ها) و رفلکس‌هایی که شخص ممکن است حتی از آنها باخبر نباشد نیز می‌توانند دلیل پیام‌های دردی باشند که به عنوان نشانه‌ای از یک مشکل پزشکی در قسمت دیگری از بدن به یک ناحیه در بدن ارسال می‌شوند.
محققان کماکان در حال کار برای درک ساز و کار و علت دقیق این موضوع هستند که چرا بدن دارای چنین واکنشی است.
در ادامه برخی علل شایع درد راجعه تشریح شده است.
حمله قلبی
حمله قلبی یک علت شایع بروز درد راجعه در مردم است. درد راجعه ممکن است در فک، دندان‌ها و شانه‌ها بروز کند.
درد وقتی بروز می‌کند که بدن در برابر انسداد ایجاد شده در دریچه‌های قلبی که می‌توانند محرک بروز حمله قلبی باشند واکنش نشان می‌دهد.
درد شبح اندام
اگر دست، پا یا اندام‌های کسی قطع شده باشد این موضوع شایع است که شخص دردی را احساس کند که بر مبنای تصورات وی از قسمت‌های از بدن می‌آید که دیگر وجود ندارند.
برای مثال شخص ممکن است دچار درد در قسمت فوقانی انگشتی شود که قطع شده است.
نشانه کِر
نشانه کر احساس درد کتف است. این درد به ویژه نشان دهنده وجود پارگی یا آسیب دیدگ طحال است.
انجماد مغز
انجماد مغز را که مردم پس از خورددن چیزهای سرد مثل بستنی به آن دچار می‌شوند می‌توان نوعی درد راجعه تلقی کرد.
محرک درد در دهان و گلو بروز می‌کند. به هر حال عصب واگ تحریک می‌شود، و درد در مغز و پشت سر احساس می‌گردد.
بیشترین بروز درد راجعه مربوط به چه قسمت‌هایی است؟
درد راجعه ممکن است در هر قسمتی از بدن بروز کند، که بخشی از علت دشوار بودن تشخیص درد مزبور همین است. آن نواحی بدن که بروز درد راجعه در آنها شایع است عبارتند از:
شانه‌ها و گردن
درد در شانه‌ها و گردن می‌تواند نشانه‌ای باشد از:
• آسیب‌دیدگی طحال
• حمله قلبی
• کیست کبد
قسمت فوقانی پشت
درد در ناحیه فوقانی پشت، درست بین کتف‌ها، می‌تواند نشانه وجود مشکلی در معده باشد.
کمر و پهلوها
درد در طرفین پشت یا حتی نزدیک به عضلات مورب می‌تواند نشانه‌ای از آن باشد که مشکلی در کلیه‌ها یا کولون وجود دارد.
دندان و فک
درد دندان و درد فک می‌تواند یک نشانه اولیه حمله قلبی باشد.
درمان درد راجعه
در اغلب موارد نیاز است تا پزشکان درد راجعه را ارزیابی و درمان کنند. اگر کسی قسمتی از بدن خود را که دچار درد است به جای قسمت آسیب دیده درمان کند از درد مورد بحث خلاص نخواهد شد.
مردم دچار درد راجعه گاهی از اوقات از آنچه بر آنان می‌گذرد مطمئن نیستند. آنان صرفاً می‌دانند که احساس درد دارند و نمی‌توانند مشخص کنند که چرا چنین است.
اگر کسی دچار درد اسرارآمیزی در نقطه‌ای از بدن خود باشد که به نظر نمی‌رسد آسیب دیده باشد می‌تواند با استفاده از ایبوپروفن (ادویل) به صورت موقتی درد خود را کاهش دهد.
مدیریت درد برای درد راجعه نمی‌تواند بدون تشخیص علت با موفقیت همراه شود. اما مردم می‌توانند درد حاد را در محیط خانه و با استفاده از مداواهای ساده‌ای که باعث کاهش التهاب و آرام گرفتن سیستم عصبی می‌شوند مداوا نمایند.
• استفاده از کمپرس گرم برای فروکش تنش و کرامپ عضله
• استراحت دادن به بدن و مراقبت از آن برای عدم تحریک ناحیه دچار درد
به هر حال، اگر کسی دچار هر گونه علایمی از آسیب دیدگی ارگان یا حمله قلبی باشد نباید به خوددرمانی در محیط خانه اقدام کند.
چه هنگامی به پزشک مراجعه کنیم
اگر کسی دچار دردی در شانه باشد که شکی در مورد ارتباط آن با حمله قلبی وجود دارد باید بلافاصله تحت درمان قرار گیرد.
مشابهاً درد راجعه نشأت گرفته از شانه‌ها یا پشت را می‌توان یک راه بدن برای درخواست کمک تلقی کرد.
اگر شکی در مورد دچار بودن شانه یا پشت به آسیب دیدگی وجود نداشته باشد، اما کماکان شخص در این نقاط دچار درد باشد باید به پزشک مراجعه کند.
نباید منتظر ماند تا درد حسی ایجاد کند یا اینکه حس درد برطرف شود.
درد راجعه به طور معمول نیاز به آن دارد که مردم با پزشک مشورت کنند.
چه شخص در حال مشاهده علایم اولیه حمله قلبی بوده یا نخستین نشانه آسیب دیدگی ارگان‌های حیاتی را مشاهده کند، درد راجعه در عمل می‌تواند جان شخص را نجات دهد.
اگر کسی مکرراً دچار درد شبح یا درد راجعه در قسمت‌هایی از بدن خود باشد که دچار فشار یا صدمه نشده‌اند باید بلافاصله به پزشک دردشناس مراجعه کند
روش های درمانی بدون جراحی در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور سیروس مؤمن زاده:
- درمان های نوین و تحصصی اوزون درمانی یا ازن تراپی
- آخرین لیزرهای پرتوان نسل جدید
- اوزون تراپی
- فیزیوتراپی
- تزریق اپیدورال
- تریگرپوینت تراپی
- کمربندهای طبی
- رفلکسولوژی
- RF یا رادیوفرکوانسی
- در موارد نادر جراحی بسته ستون فقرات هستند.