کف پای صاف
افرادی که دارای کف پای صاف (یا قوس افتاده کف پا) هستند، یا در پای خود هیچ قوسی ندارند و یا قوس بسیار کمی در پای خود دارند.
- کف پای صاف یعنی نداشتن قوس طبیعی در پا
کف پای صاف فقط درصورتیکه باعث ناراحتی شود یا موجب درد در نقاط دیگر بدن شود، یک اختلال اساسی به شمار میرود و نیاز به درمان دارد.
به نظر میرسد بیشتر افرادی که قوس بسیار کم درپا دارند بدون تجربه ی هیچ مشکل جدی زندگی می کنند.
هنگامی که این عارضه باعث ایجاد علائم شود، دستگاه های ارتوپدی سفارشی و تمرینات ساده می توانند به کاهش ناراحتی شما کمک کنند.
کف پای صاف چیست؟
اگر از داخل به پای یک بزرگسال نگاه کنید، معمولا منحنی رو به بالایی را در وسط آن مشاهده می کنید که قوس نامیده می شود.
تاندون ها (باند های تنگی که پاشنه و استخوان های پا را بهم متصل میکنند.) قوس را تشکیل می دهند.
چندین تاندون در پای شما و انتهای ساق با هم کار می کنند تا قوس را در پای شما بسازند و وقتی تاندون ها همگی مقدار مناسبی کشیده شوند، پای شما یک قوس متوسط و طبیعی خواهد داشت. اما وقتی که تاندون ها به درستی جمع نشوند، قوس کم و یا هیچ قوسی ایجاد نمیشود. به این وضعیت کف پای صاف یا قوس افتاده کف پا می گویند.
فردی که این عارضه دارد اگر بایستد و یا پیاده روی کند ممکن است پاهای او به طرف داخل بچرخد. به این حالت پرونیشن مچ پا میگویند، و یا ممکن است باعث شود تا پاها اشاره به خارج داشته باشند.
بسیاری از افراد مبتلا به کف پای صاف هیچ نشانه ای ندارند. اما بعضی افراد علائم مختلفی را تجربه می کنند. که این علائم به طور کلی بستگی به شدت بیماری دارد.
علائم کف پای صاف
درنتیجه ی تحت فشار بودن عضلات و رباط های متصل به آن ، معمولا شایع ترین علامت کف پای صاف درد است.
- علامت نداشتن قوس کافی در کف پا درد است
همچنین اگر مچ پاها به سمت داخل متمایل باشند، با ایجاد فشارهای غیرطبیعی در زانو و لگن بسیار محتمل است که دراین مفاصل درد ایجاد شوند. درد اغلب بر این قسمت های بدن تاثیر می گذارد:
- داخل مچ پا که احتمالا با تورم همراه است
- قوس پا
- پشت ساق پا
- زانو
- لگن
- انتهای کمر
- انتهای پا (ما بین مچ و زانو
صافی کف پا ممکن است دریک یا هر دو پا احساس سفتی ایجاد کند.
همچنین می تواند توزیع نامناسب وزن بدن را ایجاد کند که این امر باعث میشود تا کفش ها به طور نامتقارن ویا با سرعت بیشتراز حد معمول، به ویژه در یک طرف، خراب شوند.
که این میتواند منجر به آسیب های بیشتر به ناحیه شود.
علت کف پای صاف چیست؟
علل کف پای صاف در سنین مختلف میتواند دلایل متفاوتی داشته باشد، این دلایل را به دو دسته کودکان و بزرگسالان تقسیم میکنیم:
علل در بزرگسالان
کف پای صاف بیشتر در زنان بالای ۴۰ سال و افراد چاق رخ می دهد.
همچنین فشار خون و دیابت می تواند با تأثیر بر جریان خون به عضلات و بافتهای همبند پا آسیب زده و در ایجاد قوس افتاده پا نقش داشته باشد.
ممکن است یک آسیب دیدگی قبلی مانند شکستگی استرسی نیز به یک قوس افتاده پا منجر شود.
برخی شرایط مرتبط با این عارضه عبارتند از:
نابرابری طول پاها
با فشار بر پای بلندتر برای جبران، موجب صاف شدن قوس کف پا میشود.
بارداری
در این دوره به دلیل افزایش تولید الاستین، امکان ایجاد کف پای صاف موقتی و یا دائمی است.
الاستین پروتئینی است که باعث افزایش خاصیت ارتجاعی پوست و بافت های همبند می شود.
آرتریت روماتوئید
نوعی بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به مفاصل خود بدن حمله می کند و موجب ورم مفاصل میشود.
سندرم مارفان (Marfan’s syndrome)
نوعی اختلال ژنتیکی است که معمولاً در دهه ۳۰ تشخیص داده می شود و روی بافت های همبند اثر می گذارد.
اسکولیوز
انحنای غیرطبیعی ستون فقرات است که می تواند باعث قدمهای غیر یکنواخت و لرزان شود و منجر به کف پای صاف یک طرفه شود.
پوشیدن کفش نامناسب
کفشهایی که بخش جعبه انگشت فشرده شده و تنگ باشد. (که مانع از راحتی انگشتان پا و قرارگرفتن آنها در یک موقعیت طبیعی شود.) و کفشهای پاشنه بلند. (که باعث فشار بیش از حد به عضلات قوس و کاهش افتادگی مچ پا میشود.).
پوشیدن این کفشها همواره منجر به تضعیف استحکام و انعطاف پذیری قسمت زیرین پا میشود.
و با پوشیدن آنها افزایش خطر ابتلا به کف پای صاف تقریباً همیشه دائمی است.
بسیاری از افراد درشرایطی به نام کف پای صاف انعطاف پذیر قرار دارند.
این وضعیت است که قوس در هنگام بلند کردن پا قابل مشاهده است، اما پس از قرار دادن پا روی زمین قوس پا ناپدید می شود.
کف پای صاف انعطاف پذیر معمولاً بدون درد است و بندرت در جوانان به وجود می آید. با این حال ، با افزایش سن وضعیت می تواند بدتر شود و باعث افتادگی قوس پا در یک یا هر دو پا شود. با گذشت زمان ، این وضعیت می تواند به وضعیتی معروف به کف پای صاف سخت منجر شود که در آن حتی هنگام بلند کردن پا، کف پا سخت و صاف است.
همچنین استفاده بیش از حد روزانه از پاها می تواند موجب تضعیف تاندون درشت نی خلفی شود.
این تاندون حمایت کننده ی اصلی ساختار قوس پا است.
همچنین تاندون می تواند ملتهب شود که تاندونیت نامیده میشود.
همچنین تاندون میتواند در اثر استفاده ی بیش از حد پاره شود .
و درنتیجه ی آسیب به تاندون، کف پای صاف ممکن است ایجاد شود.
علل در کودکان
کودکان و نوزادان اغلب کف پای صاف دارند.
چراکه در حقیقت معمولاً قوس وجود دارد اما درحال شکل گیری است.
کودکان ممکن است کف پای صاف داشته باشند وقتی که قوس در حال شکل گیری است.
با گذشت زمان قوس باید به طورعادی ایجاد شود.
همچنین چربی اضافی روی پای کودکان و نوزادان ممکن است قوس کف پا را پنهان کند.
داشتن پاهایی که در اوایل کودکی صاف به نظر می رسد، به معنای این نیست که شخص همیشه این عارضه را خواهد داشت.
بیشتر کودکان تا سن ۶ سالگی دارای قوس عادی می شوند.
اما گاهی برخی از آنها دچار تاخیر می شوند.
یا گاهی ناهنجاری های ساختاری در تراز طبیعی استخوان های پا اختلال ایجاد می کنند.
این مشکل نیازمند بررسی دقیقترتوسط پزشک متخصص خواهد بود.
بروز کف پای صاف در دوران کودکی معمولاً با اختلالات ژنتیکی همراه است ، این علل ژنتیکی عبارتند از:
کالکانوواگلوس(Calcaneovalgus)
خمیدگی بیش از حد استخوان ساق
سندروم ایلرز – دانلوس(Ehlers-Danlos)
بیماری مادرزادی که باعث افزایش خاصیت ارتجاعی پوست ، مفاصل و رگ های خونی می شود.
تالوس عمودی مادرزادی(Congenital vertical talus)
تالوس عمودی همان پای صاف مادرزادی است.
دیسپراکسی (Dyspraxia )
این اختلال هماهنگی رشد است.
که در آن فرد مبتلا با مشکلات حرکتی ، هماهنگی ، قضاوت ، پردازش ، حافظه و برخی مهارتهای شناختی دیگر روبروست.
هایپر موبیلیتی یا بیش حرکتی مفاصل
سندرم hypermobility بیماری است که در آن، مفاصل به راحتی و فراتر از حد طبیعی مورد انتظار حرکت می کند.
این عارضه احتمالا ارثی است. علائم آن شامل درد در زانوها ، انگشتان ، باسن و آرنج است.
لیگامنتوس لاکسیتی یا گشادی رباط (Ligamentous laxity)
این بیماری علت درد مزمن در بدن است که به علت گشادی رباط ها ایجاد می شود.
گشادی رباط می تواند با میزان شدت متغیر ظاهر شوند.
این بیماری همیشه بر کل بدن تأثیر نمی گذارد. ممکن است این عارضه فقط درپا یا فقط در بازوها وجود داشته باشد.
جوش خوردگی مادرزادی استخوانهای پا(Tarsal coalitions)
یکی از شرایطی که ممکن است باعث این مشکل شود، پیوستگی استخوانهای مچ پا (تارسال) است.
این وضعیت باعث ترکیب غیرمعمول استخوان های پا می شود. در نتیجه ی آن کف پای صاف و پاهای سفت ایجاد شود.
پای پنجه کبوتری(Metatarsus adductus)
به چرخش پنجه پا در کودکان به سمت داخل گفته میشود.
این عارضه بیشتر در نوزادان و کودکان زیر دو سال دیده می شود.
اگر این بیماری درنتیجه ی ضعف عضلانی ساده نباشد ، به طور معمول ناشی از پیچیدن استخوان ساق پا و یا چرخش بیش از حد رو به جلوی سر استخوان ران (بیش از ۱۵ درجه ی نرمال زاویه پیچ خوردگی) است .
با رشد کودک ممکن است این مشکل از بین برود.
اما در حین رشد ، تغییرات در سفتی عضلات ساق ممکن است باعث صاف شدن موقت کف پا شود.
اما در بعضی از کودکان ، کف پای صاف به خودی خود درست نمی شود.
در حالی که ممکن است توضیح قانع کننده ای برای این امر وجود نداشته باشد ، چاقی کودکان اغلب می تواند با ایجاد استرس اضافی بر روی پای در حال رشد این عارضه را ایجاد کند.
گاهی کودکان با قوس افتاده کف پا فقط ممکن است در بین سنین بلوغ و اوایل نوجوانی ظاهر شود ، هنگامی که ناهنجاری های راه رفتن وپرونیشن بیشتر آشکار می شود. در صورت عدم درمان ، این اختلال می تواند پیشرفت کرده و درآینده زندگی ایجاد سختی کند.